Mimo że szwedzka sieć energetyczna uchodzi za solidną i nowoczesną, ryzyko poważnej awarii zasilania wciąż istnieje. Przykład poniedziałkowego blackoutu w Hiszpanii, który dotknął prawie cały kraj i część sąsiednich państw, pokazuje, jak kruche mogą być nowoczesne systemy energetyczne.
Blackout w Hiszpanii: wszystko padło w kilka sekund
W poniedziałek o godz. 12:33 prawie cała Hiszpania straciła prąd.
Sieć komórkowa, lotniska, metro, sygnalizacja świetlna, sklepy – wszystko przestało działać.
Do odcięcia doszło po serii błędów technicznych: spadku napięcia, awarii produkcji i przerwie w połączeniu z Francją. W ciągu zaledwie 3,5 sekundy Półwysep Iberyjski został odcięty od europejskiej sieci energetycznej.
Czy Szwecja może doświadczyć tego samego?
Tak – i to w każdej chwili.
– W przypadku poważnych awarii konsekwencje w Szwecji mogą być równie dotkliwe – przyznaje Erik Ek, dyrektor strategiczny ds. eksploatacji w Svenska kraftnät.
Największa awaria w Szwecji miała miejsce we wrześniu 2003 roku, gdy błąd w elektrowni Oskarshamn i sieci przesyłowej Varberg doprowadził do tego, że południowa Szwecja i część Danii pogrążyły się w ciemnościach. Most Öresund, szpitale, lotniska, przemysł – wszystko zostało sparaliżowane.
System nie wytrzymał presji
W obu przypadkach (Hiszpania i Szwecja) kluczowe były skumulowane błędy – w produkcji, przesyle i synchronizacji.
– To właśnie łańcuch kilku pozornie drobnych błędów uruchamia kaskadę, której system nie potrafi opanować – tłumaczy Ek.
Dlaczego to ważne dziś?
Transformacja energetyczna – więcej energii odnawialnej, mniej stabilnych źródeł jak elektrownie jądrowe – zwiększa ryzyko niestabilności.
– Sieć musi reagować szybciej, dokładniej i być bardziej odporna na lokalne awarie – mówi ekspert.
Historia wielkich awarii w Szwecji
📉 2003 – 1,5 mln ludzi bez prądu, awaria reaktorów jądrowych
🔥 2002 – Pożar w tunelu w Sztokholmie: 50 000 ludzi bez zasilania
🌪️ 1999 – Potężna burza: 100 000 osób bez prądu, 3 ofiary śmiertelne
❄️ 1995 – Burza śnieżna: 100 000 osób odciętych, chaos na drogach
⚡ 1983 – Największy blackout w historii: cała południowa Szwecja w ciemnościach